Udar mózgu to nagłe zaburzenie krążenia krwi w mózgu, które może prowadzić do poważnych uszkodzeń komórek nerwowych. Jedną z najskuteczniejszych metod leczenia udaru niedokrwiennego jest tromboliza, czyli terapia, która ma na celu rozpuszczenie skrzepu blokującego dopływ krwi do mózgu. Dzięki temu, przepływ krwi zostaje przywrócony, a uszkodzenie mózgu może być zminimalizowane.
Co to jest tromboliza przy udarze?
Tromboliza to procedura medyczna polegająca na podaniu leku, który rozpuszcza skrzep krwi. W kontekście udaru mózgu stosuje się ją w przypadkach udaru niedokrwiennego, kiedy skrzep blokuje tętnice, ograniczając dopływ tlenu i substancji odżywczych do mózgu. Tromboliza w udarze mózgu ma na celu jak najszybsze przywrócenie krążenia w obszarze objętym udarem, co może uratować pacjenta przed trwałymi uszkodzeniami neurologicznymi.
Kiedy stosujemy leczenie trombolityczne?
Leczenie trombolityczne jest najbardziej skuteczne, gdy zostanie wdrożone jak najszybciej po wystąpieniu pierwszych objawów udaru. Zwykle, jeśli od początku objawów nie minęło więcej niż 4,5 godziny.. Z tego powodu najważniejsze jest natychmiastowe rozpoznanie objawów udaru i natychmiastowe wezwanie pomocy medycznej. Im szybciej zostanie wdrożone leczenie, tym większa szansa na pełne lub częściowe odzyskanie funkcji neurologicznych.
Jak przebiega tromboliza w udarze?
Tromboliza w udarze polega na dożylnym podaniu leku, który rozpuszcza skrzep (zwykle jest to alteplaza). Podaje się go przez kroplówkę, a zabieg trwa zazwyczaj około godziny. W tym czasie pacjent jest monitorowany pod kątem reakcji na leczenie oraz potencjalnych powikłań. Tromboliza dożylna to zabieg stosunkowo szybki i bezbolesny, ale wymaga ciągłej kontroli stanu pacjenta.
Przeciwwskazania do trombolizy
Nie każda osoba z udarem może być leczona trombolizą. Istnieją pewne przeciwwskazania do trombolizy, które lekarze muszą wziąć pod uwagę, aby zapobiec groźnym powikłaniom. Tromboliza przeciwwskazania:
- udar krwotoczny (gdy doszło do krwawienia do mózgu, a nie do zablokowania tętnicy),
- niedawne operacje chirurgiczne,
- aktywne krwawienia (np. krwotok z przewodu pokarmowego),
- bardzo wysokie ciśnienie tętnicze krwi,
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
Każdy przypadek jest oceniany indywidualnie przez zespół medyczny. Ważne jest, aby pacjent przeszedł dokładną diagnostykę, która pozwoli wykluczyć potencjalne ryzyko.
Tromboliza a inne metody leczenia udaru
Oprócz trombolizy, w niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie zabiegu mechanicznego usunięcia skrzepu, czyli trombektomii. To zabieg, w którym chirurg wprowadza specjalne narzędzia przez tętnicę i usuwa skrzep blokujący przepływ krwi. Ile trwa zabieg trombektomii? Zabieg ten może trwać od jednej do kilku godzin, w zależności od lokalizacji skrzepu i stanu pacjenta.
Koszty leczenia trombolitycznego
W Polsce tromboliza jest procedurą refundowaną w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), więc pacjenci nie ponoszą bezpośrednich kosztów za samo leczenie w publicznych placówkach. Natomiast jeśli ktoś szuka leczenia prywatnego lub dodatkowych opcji diagnostycznych, koszty mogą się różnić. Ile kosztuje tromboliza w prywatnych klinikach? Ceny mogą się wahać w zależności od kliniki i zakresu opieki, ale leczenie w ramach NFZ pozostaje standardem dostępnym bez opłat.
Znaczenie szybkiego działania
Udar mózgu leczenie trombolityczne musi być wdrożone jak najszybciej. Każda minuta bez krążenia krwi w mózgu powoduje obumieranie kolejnych komórek nerwowych, dlatego kluczowe jest szybkie rozpoznanie objawów i natychmiastowe podjęcie leczenia. Ważne aby osoba była świadoma pierwszych objawów udaru, takich jak:
- nagłe osłabienie lub paraliż twarzy, ręki lub nogi (często po jednej stronie ciała),
- trudności z mówieniem lub rozumieniem mowy,
- zaburzenia widzenia,
- zawroty głowy lub utrata równowagi.
Jeśli zauważymy te objawy u siebie lub innych, natychmiast należy wezwać pogotowie. Czas ma tutaj decydujące znaczenie.
Podsumowanie
Tromboliza w udarze to nowoczesna i skuteczna metoda leczenia, która może uratować życie i zmniejszyć długoterminowe skutki udaru. Jednak nie każdy pacjent może skorzystać z tej metody – leczenie trombolityczne przeciwwskazania muszą być dokładnie ocenione przez lekarza. Kluczowym elementem jest czas – im szybciej zostanie podjęte leczenie, tym większe szanse na powrót do zdrowia.