Udar mózgu stanowi trzecią przyczynę umieralności w naszym kraju, po zawałach i nowotworach. Co powoduje udar mózgu, jakie są najczęstsze przyczyny udaru? Zobaczmy.

Czy można uniknąć udaru mózgu?

Udar mózgu jest wyjątkowo ciężką chorobą o bardzo wysokim wskaźniku umieralności. Trudno jednoznacznie ocenić szanse na jego uniknięcie, ale na pewno warto dobrze poznać przyczyny udaru mózgu. W ten prosty sposób można ocenić poziom zagrożenia, a przede wszystkim podjąć wszelkie działania profilaktyczne. Statystyki medyczne jasno pokazują, że w wielu przypadkach choroba dopada człowieka niejako na jego życzenie, na skutek wielu zaniedbań i ryzykownych nawyków. Kto znajduje się w głównej grupie ryzyka udaru mózgu?

Niemodyfikowalne przyczyny udaru mózgu

Można wyróżnić kilka podstawowych czynników ryzyka, z tym że z niektórymi z nich nic nie da się zrobić. To są niemodyfikowalne przyczyny udaru, na które człowiek nie ma po prostu żadnego wpływu.

Wiek

Ryzyko wystąpienia udaru znacznie wzrasta z wiekiem. Uważa się wręcz, że udar mózgu jest głównie problemem ludzi starszych, po 55 roku życia. W każdym razie szacunki pokazują, że osoba mająca 70 lat ma dużo większe szanse na wystąpienie udaru niż ktoś w wieku 40 lat. Nawet 1 osoba na 100 wśród siedemdziesięciolatków może dostać udaru.

Geny

To kolejny czynnik niemodyfikowalny. Genetyczne uwarunkowania stanowią poważne zagrożenie, więc szczególną ostrożność muszą zachować ci, którzy mają w rodzinie udarowca.

Do przyczyn niemodyfikowalnych udaru zalicza się jeszcze płeć – częściej na udar chorują mężczyźni oraz kolor skóry – szczególnie narażona jest rasa czarna i żółta.

Modyfikowalne przyczyny udaru

W tym przypadku człowiek sam sobie zapracowuje na wzrost ryzyka wystąpienia udaru poprzez swoje nieodpowiedzialne zachowania oraz złe nawyki. Na pewno warto zastanowić się nad swoim stylem życia, ponieważ uszkodzenie mózgu w wyniku udaru jest często na tyle duże, że nie ma szans na powrót do normalnej sprawności. Co więcej, rozległy udar (szczególnie, gdy pomoc nadejdzie zbyt późno) kończy się śmiercią pacjenta.

Modyfikowalne przyczyny udaru zawsze są następstwem złego trybu życia.

Nadciśnienie tętnicze

To dość zdradziecka choroba, która często rozwija się bez dawania wyraźnych symptomów. Jakże często zdarza się, że nadciśnienie zostaje wykryte dopiero po pojawieniu się poważnych konsekwencji, jak właśnie udar mózgu czy zawał serca. Dlatego należy systematycznie mierzyć swój poziom ciśnienia tętniczego i ta rada niekoniecznie dotyczy wyłącznie osób starszych. Niestety, ale problemy z ciśnieniem dotyczą coraz młodszych ludzi i stąd też znacznie częściej występujące udary u czterdziestolatków, a nawet trzydziestolatków.

Warto pamiętać, że palenie papierosów, tłusta i niezdrowa dieta, nadużywanie alkoholu, nadwaga oraz brak aktywności fizycznej mocno przybliżają do rozwoju nadciśnienia. Co więcej, te nawyki również bezpośrednio zalicza się do przyczyn udaru mózgu. Więcej palaczy dostanie udaru w porównaniu z niepalącymi, ponieważ papierosy uszkadzają ścianki naczyń krwionośnych, obkurczają naczynia i zwiększają krzepliwość krwi. Udar mózgu bardzo często jest też następstwem zażywania amfetaminy lub kokainy.
Nadciśnienie tętnicze to główny czynnik ryzyka. Osoby, które mają nawet nieznacznie przekroczone wartości 140/90 mm Hg są aż sześciokrotnie bardziej narażone na udar mózgu niż te z prawidłowym ciśnieniem.

Cukrzyca i choroby serca

Zagrożenie udarem mózgu będzie nawet trzykrotnie większe u chorujących na cukrzycę. W grupie mocno podwyższonego ryzyka znajdują się również osoby z zaburzeniami rytmu serca, kardiomiopatią i wadami serca. Uważać też powinni wszyscy z zaawansowaną miażdżycą. Ryzyko mocno wzrasta u osób z podwyższonym poziomem cholesterolu.
Ponadto bardziej narażeni będą ci, którzy cierpią na zespół bezdechu sennego, dnę moczanową, zaburzenia krzepnięcia lub w przeszłości mieli już udar.

Co chroni przed udarem mózgu?

Na pewno warto zadbać o wyeliminowanie czynników ryzyka. Konieczna jest codzienna dawka aktywności fizycznej, zdrowa dieta oraz regularne badania. Trzeba systematycznie kontrolować ciśnienie, badać poziom cukru we krwi i zrobić lipidogram, aby zauważyć nadwyżkę cholesterolu. Osoby zagrożone genetycznie powinny tez wykonać badanie USG Dopplera.